Drie tips voor een goede synopsis

die de uitgever overtuigt 

‘Ik heb de synopsis nu weten te reduceren tot twee A-4, maar wat ik lastig vind, is dat ik bij het lezen van de samenvatting vooral het gevoel krijg ‘wat een vlak verhaal’. Op basis van die samenvatting zou ik zelf nooit het gevoel krijgen dat dit een boek is dat er uitspringt.’

Deze vraag kreeg ik van een klant. Als je je manuscript naar een uitgever wilt sturen, vraagt deze vaak om een synopsis. Waar moet je op letten en hoe zorg je dat het geen saai verhaal wordt?

Wat is een synopsis

Zie de synopsis als de pitch van je boek. Je synopsis zet je verhaal kort en krachtig in de schijnwerpers. Het is het visitekaartje van je manuscript. De synopsis is belangrijk, want hiermee kun je de uitgever enthousiast maken over je verhaal.

Eisen aan een synopsis

Er zijn natuurlijk meerdere manieren om een goede synopsis te schrijven. Voor een roman zou ik in ieder geval de volgende onderwerpen opnemen:

• Een samenvatting van het verhaal inclusief de ontknoping
• Een introductie van de belangrijkste personages en de ontwikkeling die zij doormaken
• De beoogde doelgroep en het genre
• Korte uitleg over de schrijfstijl en het gebruikte perspectief
• Een toelichting op de structuur en opbouw. Bijvoorbeeld: schrijf je chronologisch, gebruik je flashbacks, uit hoeveel hoofdstukken en delen is het opgebouwd, bevat je verhaal een of meerdere verhaallijnen.

Tip 1 Schrap (bijna) alle bijvoeglijke naamwoorden en bijzinnen

Geef strak, compact aan waar het verhaal over gaat. Een synopsis moet effectief zijn, niet mooi. Een synopsis is geen flaptekst waarmee je de lezer wilt verleiden om jouw boek te kopen. De synopsis is bedoeld voor de uitgever, om vast te stellen of jouw verhaal in zijn fonds en bij zijn doelgroep past.

Schrijf actief en in de tegenwoordige tijd.

Houd het simpel en gebruik voor beschrijvingen zo min mogelijk bijvoeglijk naamwoorden.
Dus niet: De bijzondere Laura met haar lange rode haren flirt met de man met de rode pet achter de houten bar. Maar: Laura, rood haar en blauwe ogen. Ze knipoogt naar de barman. Hij draagt een pet.

Tip 2 Vat de kern samen in één zin

Ga goed na wat de kern van het verhaal is en vat de kern samen in één zin. Als je dat lastig vindt (wat is mijn centrale conflict eigenlijk?) dan krijg je er in je verhaal waarschijnlijk ook problemen mee.

Voorbeeld: Robert raakt betrokken bij een motorongeluk en belandt in een rolstoel, toch gaat hij net als elk jaar voor de marathon trainen.

Vervolgens kan helpen om de kernzin verder uit te werken tot drie zinnen met ‘wie, wat, waar’: over wie gaat je verhaal, waar loopt diegene tegenaan (het conflict) en wat gaat hij of zij daaraan doen.

Je kunt de drie onderdelen wat meer uitwerken en zo kom je tot een heldere, scherpe samenvatting van jouw verhaal.

Is dit jouw elevator pitch? Stel je voor dat je in de lift staat met een gerenommeerde uitgever en je vertelt hem (of haar) dat je een boek hebt geschreven. ‘Zo, waarover dan?’ vraagt hij je enigszins onverschillig. Dit is je kans. Je hebt drie minuten om de uitgever te overtuigen van je boek. Wat zou je tegen hem zeggen?

Tip 3 Herschrijf tot je tekst perfect is

Een synopsis is iets om aan te blijven sleutelen tot ieder woord goed staat. Net als bij je boek. Herschrijf tot de tekst soepel loopt. Schrap herhalingen en overbodige uitleg.
Laat je tekst aan een paar mensen lezen voor feedback en let goed op hun commentaar. Zegt jouw synopsis duidelijk waar jouw boek over gaat? Lees de tekst soepel? Ben je trots op dit visitekaartje?

Ten slotte

Een goede synopsis schrijven is dus een hele klus. En kost tijd. De tekst moet kort en bondig zijn en vlot lezen. Ieder woord moet op zijn plek staan. Je moet de kern scherp verwoorden en daarmee de uitgever overtuigen dat jouw boek uniek is. Laat anderen meelezen en blijf herschrijven tot je helemaal tevreden bent.

12-mrt-2023